شتاب شوق برانگیز علمی

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، کشور در عرصه‌های مختلف شاهد تغییرات بنیادین و اساسی در سیاست ها، رویکرد‌ها و روند‌ها بود. یکی از این عرصه‌های مهم که خود بعدا زمینه ساز تغییرات گسترده تری در کشور شد، توجه به علم، دانش، دانشگاه و نقش آفرینی آن در فرایند‌ها و فعالیت‌ها بود.

توسعه نظام آموزشی و دانشگاه‌ها از یک سو و ایجاد رغبت عمومی برای حرکت در این مسیر از سوی دیگر، سبب ایجاد عزم عمومی و توجه ویژه مردم به جنبش علمی در کشور شد که بدون شک اثرات گسترده‌ای بر روند پیشرفت کشور نیز گذاشته است. آرام آرام با تأسیس و توسعه دانشگاه ها، پژوهشکده ها، اندیشکده‌ها و پارک‌های علم وفناوری دولتی و خصوصی به صورت گسترده و در سراسر کشور، مردم و خصوصا جوانان، انگیزه مضاعفی برای حضور در مراکز علمی پیدا کردند و سواد عمومی جامعه با سرعت درخورتوجهی افزایش یافت.

هرچند بعد‌ها و با سبقت کمیت بر کیفیت در این زمینه، چالش‌های جدی همچون مدرک گرایی، فارغ التحصیلان بیکار، غفلت از بی مهارتی و... گریبان نظام علمی و آموزشی را گرفت و کماکان نیز درگیر آن هستیم، به هرحال پیشرفت‌های چشمگیری رخ داده است که قطعا انکارکردنی نیست. جایگاه بالا و والای ایران در عرصه‌های علمی مختلف همچون سلول‌های بنیادی، نانوفناوری، دانش هسته‌ای، صنایع نظامی و... اتفاق بسیار مهمی است که در چند دهه اخیر رخ داده است و همچنان با سرعت ادامه دارد؛ هرچند از منظر رهبر معظم انقلاب این مهم باید با شتاب بیشتری ادامه پیدا کند؛ آن چنان که چندی پیش اشاره کردند: «دستیابی ایران به رتبه ۱۶ علمی جهان، نتیجه تلاش‌های بی وقفه ده پانزده سال اخیر در دانشگاه‌ها و مراکز علمی است. شتاب علمی شوق برانگیزی که این افتخار را نصیب ایران کرد، امروز کم شده است و مسئولان باید همت مضاعف کنند که حرکت پیشرفت علمی از دور نیفتد و متناسب با نیاز کشور شتاب گیرد».

هرچند عده‌ای هستند که سم پاشی و تلاش می‌کنند با ایجاد جو ناامیدی، کشور را در همه عرصه‌ها درحال پسرفت نشان دهند، اما بدون شک چشم بستن بر توانایی‌ها و موفقیت‌هایی که جامعه علمی و دانشگاهی کشور در سال‌های اخیر خلق کرده است، یک اشتباه بزرگ و تکراری است که سبب می‌شود بعضی وقت‌ها به آنچه داریم، باور کافی نداشته باشیم؛ به ویژه دستاورد‌های ارزشمند در حوزه پژوهش و فناوری که متولد ذهن و اندیشه جوانان، دانشجویان و استادان دانشگاهی ماست و فارغ از هر نوع باوری، نباید این نبوغ ایرانی را کوچک بشماریم، نادیده بگیریم یا انکار کنیم.

در ادامه حتما بخوانید بر مدار دانش

تولید علم نافع و کاربردی و حرکت روبه رشد علمی کشور در همه عرصه‌ها باید همچنان از اولین دغدغه‌های نظام اجتماعی باشد؛ چراکه پیشرفت در این زمینه سبب افزایش قدرت، امنیت و رفاه کشور و مردمان آن می‌شود. هنوز هم با همه مسائل و چالش‌های جدی که نظام علمی و آموزشی کشور با آن مواجه است، این اصل انکارناپذیر است که مسیر پیشرفت کشور از راه توسعه علم سودمند و کاربردی می‌گذرد.

اگر در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی دستیابی کشور به جایگاه علمی معتبر و رفیع در سطح منطقه و جهان به عنوان یک آرمان مطرح بود، اکنون این مهم، ضرورتی انکارناپذیر و پیش نیاز اساسی توسعه و توانمندی کشور است. 

باید این «شتاب شوق انگیز» که مطلعی برای رشد جامعه ایرانی از طریق علمی بوده است، کماکان استمرار یابد، به روزرسانی و تازه گردانی شود، چالش‌ها و مسائل آن شناسایی و رفع شود، از آن حمایت و به آن در همه ابعاد، احترام گذاشته شود تا کشور بتواند مستقل از دیگران هر آنچه به آن نیاز دارد، با شایستگی و توانمندی کسب کند و بدین وسیله، رفاه و مطلوبیت زندگی مردم تا حد زیادی افزایش یابد.